Ontbinding overeenkomst

Als ondernemer heb je veel te maken met overeenkomsten met anderen. Medewerkers, leveranciers, opdrachtgevers, noem maar op. Bij het sluiten van de overeenkomst is alles tussen partijen nog rozengeur en maneschijn. Dit wordt anders als een partij de verplichtingen uit de overeenkomst niet nakomt. Dan wil je vaak zo snel mogelijk van het contract af zijn. Hoe ga je dan te werk?

Schriftelijk in gebreke stellen

Natuurlijk geldt bij het sluiten van een overeenkomst altijd dat afspraken moeten worden nagekomen. Echter, het kan zo zijn dat één van de partijen zijn verplichtingen niet nakomt. In de wet staat dat je degene die zijn verplichting niet nakomt eerst schriftelijk in gebreke moet stellen. In de wet is geen vereiste vastgelegd dat de brief per aangetekende post verzonden moet worden. Dit kan dus ook per gewone post. Toch is het verstandig dit wél per aangetekende post te doen, omdat je dan bewijsmateriaal hebt dat de schuldenaar daadwerkelijk in gebreke is gesteld. Een ingebrekestelling heeft als doel om de schuldenaar nog een laatste redelijke termijn voor nakoming te geven.

Schuldenaar in verzuim

Komt de schuldenaar binnen de termijn, waarin hij in gebreke is gesteld, de afspraken nog steeds niet na, dan is hij vanaf dat moment in verzuim. Het in verzuim treden is een voorwaarde om de overeenkomst te kunnen ontbinden. In sommige situaties komt verzuim niet aan de orde. Dit is het geval wanneer de nakoming blijvend of tijdelijk onmogelijk is. Denk hierbij aan een bestelde partij goederen die door een brand volledig verwoest is. Als de nakoming dan niet meer mogelijk is, heeft het geen zin om de wederpartij een ingebrekestelling te versturen. Je kunt nu direct overgaan tot het ontbinden van de overeenkomst.

Verzuim zonder ingebrekestelling

De schuldenaar hoeft niet altijd in gebreke te worden gesteld voordat hij in verzuim treedt. Volgens de wet treedt het verzuim in zonder dat er een ingebrekestelling vereist is:

• wanneer een fatale termijn verstreken is
• wanneer de schuldenaar zelf aangeeft niet juist of niet tijdig na te zullen komen
• wanneer de verbintenis voortvloeit uit onrechtmatige daad of schadevergoeding

Ook kun je in de algemene voorwaarden of overeenkomst zelf regelen wanneer sprake is van een tekortkoming of verzuim.

Ontbinding van de overeenkomst

Als de schuldenaar in verzuim is of de nakoming blijvend of tijdelijk onmogelijk is, kan de overeenkomst worden ontbonden. Ontbinding kan via de rechter, maar dit is niet noodzakelijk. Het is namelijk voldoende om de ontbinding schriftelijk aan de wederpartij mede te delen. Dit is een buitengerechtelijke ontbinding. De overeenkomst eindigt dan op het moment van de ontbinding en heeft geen terugwerkende kracht. Dit betekent dat eerder gedane betalingen of verrichtte prestaties niet onverschuldigd zijn verricht. Wel bestaat voor partijen over en weer een verplichting tot het ongedaan maken. Als het ongedaan maken niet mogelijk is, bijvoorbeeld wanneer een product is gebruikt, dient de waarde te worden terugbetaald.

Maak duidelijke afspraken

Binnen de grenzen van de redelijkheid en billijkheid  hebben partijen veel contractuele vrijheid, zeker professionele partijen. Zorg er daarom voor, dat de gemaakte afspraken duidelijk zijn en leg dit altijd vast in een overeenkomst. Zo weet je altijd waar je aan toe bent. Mocht je twijfelen of een overeenkomst juridisch goed in elkaar zit, raadpleeg dan een jurist. De juristen van De Raadgevers helpen hier graag bij.