Is een (feitelijke) bestuurder aansprakelijk voor huurschulden van vennootschap?

In deze uitspraak van het hof Den Haag van 19 juli 2022 (ECLI:NL:GHDHA:2022:1273) staat het leerstuk van de aansprakelijkheid van de feitelijke of indirecte bestuurder centraal. De rechtbank oordeelde in eerste instantie dat de feitelijke bestuurder van de betrokken B.V. aansprakelijk was voor de schulden die de vennootschap uit een huurovereenkomst had. Het hof kwam echter tot een ander oordeel.
In deze blog zal worden ingegaan op de motivering van dat oordeel.

Feiten:

In deze zaak was een B.V., TDV Holding, een huurovereenkomst aangegaan voor de duur van twee jaar vanaf januari 2015. Vanaf juli 2016 kwam TDV Holding de betalingsverplichting van de huursom van € 500,- per maand niet meer goed na. Toen de verhuurder langskwam om daarover in overleg te gaan, ontdekte hij dat TDV Holding het pand had onderverhuurd, terwijl partijen een onderverhuurverbod waren overeengekomen. De verhuurder eist in twee aparte rechtszaken eerst ontruiming van het pand en daarna betaling van achterstallige huur, boetes voor het illegaal onderverhuren en vergoedingen voor gemaakte kosten. Deze vorderingen worden beide toegewezen.

Tot zover ging alles prima voor de verhuurder, maar hij ziet vervolgens niets terug van de door de rechter toegewezen vordering van in totaal maar liefst € 10.885,55. De verhuurder probeert daarom de vordering op de vertegenwoordiger van TDV Holding persoonlijk te verhalen. De vraag in deze zaak is dan ook in hoeverre die vertegenwoordiger persoonlijk aansprakelijk gesteld kan worden voor de schulden van TDV Holding die uit de huurovereenkomst zijn ontstaan.

Oordeel:

Iemand kan worden beschouwd als een feitelijk bestuurder of vertegenwoordiger van een rechtspersoon door ofwel (1) namens de vennootschap te handelen of (2) ervoor te zorgen dat de rechtspersoon zijn wettelijke of contractuele verplichtingen niet nakomt. Het maakt daarbij niet uit of de persoon (hierna: de vertegenwoordiger) een KvK-geregistreerde bestuurder van de vennootschap is of niet.

Om een vertegenwoordiger persoonlijk aansprakelijk te stellen, hanteert de rechtspraak de strenge maatstaf dat de vertegenwoordiger een ernstig verwijt moet kunnen worden gemaakt. Dat is pas het geval als hij “wist of redelijkerwijze behoorde te begrijpen dat de vennootschap niet aan haar verplichtingen zou kunnen voldoen en geen verhaal zou bieden”. Het hof ging vervolgens onderzoeken of dit criterium werd vervuld bij het aangaan van de huurovereenkomst of bij het illegaal onderverhuren van het pand.

TDV Holding had de eerste anderhalf jaar, dus voor ongeveer 75% van de contractduur, wel netjes de maandelijkse huursom betaald. Het aangaan van de huurovereenkomst kan daarom niet een handeling zijn waarbij de vertegenwoordiger had moeten voorzien dat op den duur de huursom niet meer betaald kon worden.

Hoe zit het dan met het onderverhuren? Ook dat heeft dezelfde vertegenwoordiger namens TDV Holding bewerkstelligd of in ieder geval toegelaten. Hoewel dat wel klopt, heeft de tegenpartij in deze zaak volgens het hof niet goed genoeg aangetoond dat TDV Holding geen verhaal zou bieden voor de schade (van de misgelopen inkomsten) dóór het onderverhuren van het gehuurde pand.

De verhuurder bleef dus niet alleen met lege handen achter, ook werd hij zelfs veroordeeld tot het betalen van € 3808,89 aan gerechtskosten voor dit hoger beroep.

Tips:

Indien het niet lukt om vorderingen op een rechtspersoon zelf te verhalen, blijkt uit deze uitspraak dat het absoluut geen makkelijke opgave is om de vordering dan persoonlijk op een vertegenwoordiger van die rechtspersoon te verhalen. Het is bij die persoonlijke aansprakelijkheid namelijk niet eens van belang of de vertegenwoordiger er wel of niet zelf voor heeft gezorgd dat de rechtspersoon een bepaalde verplichting niet nakomt; de maatstaf ligt nog een stapje hoger. Er moet worden aangetoond dat diegene wist of moest kunnen voorzien dat ‘zijn’ rechtspersoon geen verhaal zou bieden voor de ontstane schade.

Omdat dit criterium moeilijk is aan te tonen, is het belangrijk niet zomaar een gerechtelijke procedure op te starten. Maak vooraf eerst een inschatting van het risico op extra kosten en of dit een procedure waard is.

Heb je een vergelijkbare situatie aan de hand of wil je preventief advies over dit onderwerp, neem dan contact op met je accountjurist of bel naar 088-1331133. Wij kunnen inschatten wat de beste handelswijze is in uw situatie.